Grup Terapisi – Uzman Klinik Psikolog Salih Eskici
Grup Terapisi Nedir?
Grup terapisi, bireylerin benzer yaşanmışlıklara sahip olduğu, ortak bir tema çerçevesinde duygu, düşünce ve deneyimlerini paylaşarak iyileşme sürecine katıldıkları bir psikoterapi yöntemidir. Açık veya kapalı gruplar şeklinde organize edilebilen grup terapileri, bazen uzun süreli bazen de psikoeğitim formatında kısa süreli olarak planlanabilir. Grup terapisi, bireysel terapinin yüksek maliyetleri nedeniyle ortaya çıkmış olsa da zamanla bireysel terapiden farklı avantajlar sunduğu fark edilmiş ve geniş çapta uygulanmaya başlanmıştır.
Grup Terapisinin Amacı ve Faydaları
Grup terapisi, bireylerin yaşadıkları sorunları daha derinlemesine anlamalarını, yalnız olmadıklarını fark etmelerini ve benzer süreçlerden geçen kişilerle destekleyici bir bağ kurmalarını sağlar. Grup içinde yapılan paylaşımlar, bireylerin farkındalık kazanmasına, sorunlarına farklı bakış açıları geliştirmesine ve çözümler üretmesine yardımcı olur.
Grup terapisi bireyler için şu faydaları sağlar:
Yalnız olmadığını fark etmek: Ortak problemlerle mücadele eden diğer bireylerle bir arada olmak, kişinin yaşadığı sıkıntının evrenselliğini fark etmesine yardımcı olur.
Empati yeteneğini geliştirmek: Başkalarının sorunlarını dinlemek ve onlara destek olmak, bireyin kendi sürecini anlamlandırmasına katkıda bulunur.
Sosyal destek sağlamak: Grup üyeleri birbirleri için güçlü bir destek mekanizması oluşturur.
Duygusal farkındalığı artırmak: Grup içinde yapılan geri bildirimler, bireyin kendi duygu ve düşüncelerini daha iyi anlamasına olanak tanır.
Öz güven ve öz saygıyı geliştirmek: Grup içinde düşüncelerini ve hislerini paylaşmak, bireylerin kendilerini daha güçlü hissetmelerine yardımcı olur.
Grup Terapisinin Türleri
Grup terapileri; amaca, yönteme, danışan seçimine ve süresine göre sınıflandırılabilir.
Amaca Göre Grup Terapileri
Kişilik gelişimi odaklı terapiler: Bireyin içsel gelişimini desteklemek için uygulanır.
İlişki terapileri: Kişiler arası iletişim sorunlarını ele alır.
Belirti iyileştirme terapileri: Depresyon, anksiyete gibi psikolojik semptomları azaltmayı hedefler.
Danışan Seçimine Göre Grup Terapileri
Homojen gruplar: Aynı sorun veya hastalığa sahip bireylerden oluşur (örneğin, alkol ve madde bağımlılığı, depresyon, yas süreci, şizofreni gibi).
Heterojen gruplar: Farklı yaşam deneyimlerine sahip bireyleri içerir.
Süreye Göre Grup Terapileri
Açık uçlu grup terapisi: Süresizdir ve genellikle kronik psikolojik rahatsızlıkları olan bireyler için düzenlenir.
Belirli süreli grup terapisi: Kişisel gelişim ve kendini tanıma odaklı olarak planlanır.
Grup Terapisinin Uygulanma Şekilleri
Grup terapisi, farklı terapi yaklaşımlarıyla birleştirilebilir. En yaygın grup terapisi yöntemleri şunlardır:
Psikodinamik Grup Terapisi: Grup içindeki bireyler arasında bilinçdışı dinamikleri keşfetmeye odaklanır. Terapist gözlemci rolünde bulunur ve süreç grup dinamiklerine bırakılır.
Bilişsel-Davranışçı Grup Terapisi (BDT): Sorunlu düşünce ve davranışları değiştirmeye yönelik yapılandırılmış bir yaklaşımdır. Grup üyeleri belirli bir tema etrafında toplanır ve terapistin yönlendirmesi ile ilerler.
Hümanist Yaklaşımlı Grup Terapisi: Kişi odaklı bir yaklaşımdır. Grup üyeleri birbirlerine destek olurken, bireysel farkındalık ve değişim süreci teşvik edilir. Yaratıcı yöntemler (çizim, obje kullanımı vb.) kullanılabilir.
Grup Terapisi Nasıl Yapılır?
Grup terapisi süreci birkaç aşamadan oluşur:
Danışan seçimi ve değerlendirme: Terapist, grup üyelerini belirlerken bireylerin grup sürecine uygun olup olmadığını değerlendirir. Öfke kontrol problemi, şiddet eğilimi veya ciddi kişilik bozuklukları gibi durumlar varsa bireysel terapi önerilebilir.
Grup dinamiğinin oluşturulması: Grup içinde güven ortamının sağlanması için ilk oturumlar büyük önem taşır.
Terapötik süreç: Paylaşımlar, geri bildirimler ve grup içi dinamikler aracılığıyla bireylerin sorunları ele alınır.
Değerlendirme ve kapanış: Terapinin etkinliği gözden geçirilir ve bireylere süreç sonrası uygulayabilecekleri beceriler kazandırılır.
Grup terapisi, açık veya kapalı gruplar şeklinde düzenlenebilir:
Açık grup terapisi: Yeni üyelerin belirli aralıklarla gruba dahil olmasına izin verilir.
Kapalı grup terapisi: Grup oluştuktan sonra yeni üye kabul edilmez. Danışanlar arasında güvenin korunması amaçlanır.
Grup Terapisinin Uygulandığı Alanlar
Grup terapisi, birçok psikolojik sorun ve yaşam zorluğu için etkili bir terapi yöntemidir. Aşağıdaki durumlarda sıklıkla kullanılır:
Duygu durum bozuklukları (Depresyon, Bipolar Bozukluk)
Anksiyete bozuklukları (Obsesif Kompulsif Bozukluk, Fobiler, Panik Bozukluk, Yaygın Anksiyete Bozukluğu)
Travma sonrası stres bozukluğu (Taciz, tecavüz, kaza, şiddet, ayrılık gibi travmatik olaylar)
Yas ve kayıp süreçleri
Çocukluk travmaları
Psikosomatik rahatsızlıklar
Cinsel işlev bozuklukları
Madde ve alkol bağımlılığı
Yeme bozuklukları
Uyku bozuklukları
Kronik hastalıklarla başa çıkma
Aile, eş ve sosyal ilişkilerle ilgili sorunlar
Özgüven ve kişisel gelişim çalışmaları
Grup Terapisinin Faydaları
Topluluk içinde kendini ifade etme becerisini geliştirir.
Benzer sorunları yaşayan bireylerle empati ve dayanışma duygusu oluşturur.
Bireylerin problem çözme yetilerini güçlendirir.
Sosyal izolasyonu azaltır ve sosyal destek sağlar.
Duygusal farkındalık ve öz güven kazandırır.
Grup terapisi, bireylerin hem kendi yaşantılarını hem de başkalarının yaşantılarını anlamlandırmalarına katkı sağlayarak, psikolojik iyileşme sürecine önemli bir destek sunar. Eğer bireysel terapinin ötesinde bir destek arayışındaysanız, grup terapisi sizin için uygun bir seçenek olabilir.
